HỘI CHỨNG THIẾU MÁU:
Người ta phân biệt thiếu máu cấp tính, thiếu máu mạn tính và cơ tan máu cấp tính.
THIẾU MÁU CẤP TÍNH:
Nguyên nhân:
- Chấn thương mất máu nặng.
Lâm sàng:
- Da, niêm mạc: da xanh, niêm mạc nhợt nhạt, lòng bàn tay trắng bệch.
- Tim mạch: nhịp tim nhanh, có thể có tiếng thổi tâm thu do thiếu máu.
- Huyết áp:
Mất >1l, HA động mạch giảm dưới mức bình thường.
Mất >1.5l, trụy mạch không đo được HA.
- Hô hấp: Khó thở, nhịp thở nhanh.
- Thần kinh: Đau đầu, hoa mắt, chóng mặt. Thoáng ngất hoặc ngất.
- Cơ và khớp: mỏi các cơ, đi lại khó khăn.
THIẾU MÁU MẠN TÍNH.
Nguyên nhân:
- Trĩ.
- Xuất huyết tiêu hóa.
- Rong kinh, đa kinh
Lâm sàng
- Da, niêm mạc: da xanh xảy ra từ từ, niêm mạc nhợt nhạt.
- Móng tay: khô, mất bóng, có khía, có thể có móng tay lõm hình thìa.
- Tim mạch: nhịp tim nhanh, có thể có thổi tâm thu thiếu máu. Người già: thiếu máu nuôi
tim cơn đau thắt ngực.
- Hô hấp: khó thở khi gắn sức, nhịp thở nhanh.
- Thần kinh: Nhức đầu, hoa mắt, chóng mặt, ù tai, thoáng ngất. Bệnh nhân thường có
những cơn buồn bã liên miên do thiếu O2 não.
- Cơ xương khớp: mệt mỏi, đi lại khó khăn.
- Tiêu hóa: Ăn kém, gầy sút.
- Sinh dục: nữ có rối loạn kinh nguyệt. Nam: sinh lý kém hoặc mất.
Nhìn chung, triệu chứng của thiếu máu mạn cũng giống thiếu máu cấp, chỉ khác ở chỗ
triệu chứng xảy ra từ từ, nên bệnh nhân có thời gian để thích nghi.
CƠN TAN MÁU CẤP TÍNH
Nguyên nhân:
- Bẩm sinh:
Màng hồng cầu: Bệnh hồng cầu hình cầu ( thiếu spectin), hồng cầu
hình elip
Rối loạn chuyển hóa hồng cầu: thiếu G6PD, thiếu Pyruvate kinase.
Rối loạn Hemoglobin: bệnh hồng cầu hình liềm, bệnh thalassemia.
- Mắc phải:
+ Thiếu máu tan máu tự miễn:
Tiên phát.
bệnh Lupus ban đỏ,
Hội chứng Evans ( kháng thể kháng tiểu cầu, và kháng thể gây
tan máu).
+ Tan máu ở trẻ sơ sinh:
Bất đồng Rh.
Bệnh tan máu do hệ ABO ở trẻ sơ sinh.
+ Phản ứng truyền máu bất đồng nhóm máu.
+ Thuốc:
Penicilline.
Methyldopa.
Lâm sàng
Thiếu máu đột nhiên tăng lên.
Sốt cao kèm rét run.
Đau bụng.
Vàng da, vàng mắt tăng lên rõ rệt.
Lách to ra.
Có thể có biến chứng thận và tim.
Nước tiểu sẫm màu.
Phân vàng.
Các triệu chứng của cơn tan máu cấp tính giống như các triệu chứng của thiếu máu cấp.
Kèm theo đó là các triệu chứng do sự có quá nhiều hemoglobin trong máu gây độc cho thận,
và sự chuyển nó thành bilirubin tự do và sau đó là bilirubin liên hợp: vàng da, nước tiểu sẫm
màu, phân vàng.